
Tarih | 29.04.2022 |
Birim | Hemşirelik Fakültesi |
SDG |
AVRUPA OBEZİTE GÜNÜ Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Avrupa Bölgesi'nin birçok ülkesinde obezite prevalansı 1980'lerden bu yana üç katına çıkmıştır ve etkilenenlerin sayısı artmaya devam etmektedir. Obezite, farklı bölgelerde sağlık maliyetlerinin %2-8'inden ve ölümlerin %10-13'ünden sorumludur. Sadece sanayileşmiş toplumlarla sınırlı kalmayan obezite salgını, gelişmekte olan ülkelerde 115 milyondan fazla insanın obezite ile ilgili sorunlar yaşadığını gösteriyor. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması'na (2019) göre kadınların %59'u aşırı kilolu veya obezdir. Obezite, çeşitli fiziksel engellere ve psikolojik sorunlara neden olmasının yanı sıra, 21. yüzyılın en büyük halk sağlığı sorunlarından biridir, çünkü aşırı kilo, bir kişinin kardiyovasküler hastalık, kanser ve diyabet dahil olmak üzere bir dizi bulaşıcı olmayan hastalığa yakalanma riskini de artırır. Sağlık sorunlarından biridir. Obezite, Dünya Sağlık Örgütü tarafından "sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi" olarak tanımlanmaktadır. Yağ dokusu yetişkin erkeklerde vücut ağırlığının ortalama %15-20'sini, kadınlarda ise %25-30'unu oluşturur. Obezite, bu oranın erkeklerde %25'i, kadınlarda ise %30'u aşması olarak tanımlanır. Genel olarak tanı ve tip belirleme için klinik uygulamada boy ve kilo ölçümü ile vücut kitle indeksi (VKİ) ve bel çevresi belirlenmektedir. BMI değeri, kilogram cinsinden ağırlığın, boy uzunluğunun metre cinsinden karesine (kg/m²) bölünmesiyle elde edilir. Obezite, ciddi sosyal ve psikolojik boyutları olan, hemen hemen tüm yaş ve sosyoekonomik grupları etkileyen, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeleri tehdit eden karmaşık bir durumdur. Obezite ile ilişkili sağlık sorunları, erken ölüm riskinin artmasından genel yaşam kalitesini düşüren ciddi kronik durumlara kadar uzanır. Erkekler genellikle daha fazla kilolu olmasına rağmen, kadınlar daha yüksek obezite oranlarına sahiptir. Aşırı kilo ve obezite, düşük ve orta gelirli ülkelerde, özellikle kentsel alanlarda önemli ölçüde artmaktadır. 22 Mayıs, Avrupa sağlık otoriteleri (European Association for the Study of Obesity (EASO)) tarafından "Avrupa Obezite Günü" olarak kabul edilmiştir. 2010 yılında bir grup hekim ve hasta tarafından bir kampanya olarak başladı. Avrupa'da obezite konusunda farkındalık yaratmak için bugünlerde farklı etkinlikler düzenleniyor. DSÖ Avrupa Bölgesi genelinde obezite ile mücadelede harekete geçilmesini kolaylaştırmak amacıyla, DSÖ 15-17 Kasım 2006 tarihlerinde İstanbul'da Obezite ile Mücadele Avrupa Bakanlar Konferansı'nı düzenlemiştir. Konferansta üye ülkeler, Obezite ile Mücadele için Avrupa Şartı'nı kabul etti. Yine Temmuz 2013'te, DSÖ Avrupa üye devletlerinin sağlık bakanları, Beslenme ve Bulaşıcı Olmayan Hastalıklara İlişkin Viyana Sağlık Deklarasyonu 2020'yi kabul etti. Bu deklarasyon, sağlıksız diyetlerin neden olduğu yüksek hastalık yükünü kabul etti ve çocuklar arasında aşırı kilo ve obezitenin artmasıyla ilgili endişelerini dile getirdi. DSÖ'nün obeziteyi önleme ve yönetme önerileri, diyet ve günlük fiziksel aktivite seviyelerinin etkili ve sürdürülebilir bir şekilde değiştirilebilmesini sağlamaktır. Bu nedenle obezite ile mücadelede hem toplumların hem de hükümetlerin salgını önlemek için harekete geçmesi gerekmektedir. Ulusal politikalar daha fazla fiziksel aktiviteyi teşvik etmeli ve bunun için fırsatlar sağlamalıdır. Sağlıklı gıdaların mevcudiyetini, kullanılabilirliğini ve erişilebilirliğini artırmalıdır. Ayrıca farklı devlet sektörlerinin, sivil toplumun, özel sektörün ve diğer paydaşların katılımını teşvik etmelidir. KAYNAKLAR KIM, 2020. Küresel obezite salgınını kontrol etmek. https://www.who.int/nutrition/topics/obesity/en/ DSÖ, 2020. Sağlık konuları: Obezite. https://www.who.int/topics/obesity/en/ Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2019. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye.