Tarih	17.01.2024
Birim	Tıp Fakültesi
SDG

Kan sayımı, kanın hücresel bileşenlerinin hem kantitatif hem de kalitatif değerlendirmesi için en eski laboratuvar yöntemlerinden biridir. Tam kan sayımı testi günümüzde en sık istenen testlerden biridir.
Karl Vierordort (1818-1884), kan sayımını hastalıkların klinik tanısında yardımcı olabilecek bir laboratuvar yöntemi olarak tanımlayan ilk kişidir. Kan örneklerinden smear aldı ve mikroskop altında inceledi. Daha sonra Luis Charles Malassez (1842-1909) yaptığı çalışmalarla kan sayımı yönteminin ilerlemesinde etkili olmuştur. Tam kanın seyreltilmesi için yeni bir cihaz tasarlayarak kan sayımını kolaylaştırdı.
HEMATOLOJİ ANALİZ CİHAZLARININ ÇALIŞMA PRENSİPLERİ
1) Empedans Yöntemi (Coulter Yöntemi)
Coulter kardeşler, bir hücrenin boşluktan her geçtiğinde, elektrik direncindeki veya empedanstaki değişimin, iki elektrot arasında voltajda bir değişikliğe neden oldu.
- Sayılan hücreler: WBC, RBC, PLT 
- Tepe sayısı : hücre sayısı 
- Tepe yüksekliği: hücre hacmi 
Radyo Dalgaları 
Lökosit sayımı empedans ile yapılırken aynı zamanda radyo dalgaları ile lökositlerin çekirdek boyutu, yoğunluğu ve sitoplazmik granülleri hakkında bilgi elde edilmektedir.
FlowSitometri (Optik Lazer) Yöntemi 
Coulter yöntemi kırmızı kan hücrelerini saymada başarılı olurken, beyaz kan hücrelerini ayırt etmede o kadar başarılı değildi.
- Bu sorun, akış sitometrik ölçüm cihazları ile kan sayımı analizörlerinin birleştirilmesiyle aşıldı.
- Tek bir hücrenin boyutu, şekli, biyokimyası veya antijenik bileşenleri belirlenebilir.
- Işık kaynağı bir lazerdir.
SONUÇ ÜRETME SÜRECİ
Sonuçların doğruluğundan emin olmak için kan sayımı cihazlarının günlük kalite kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Yeni sonuçlar hastanın önceki sayımları ile karşılaştırılır, buna "Delta kontrolü" denir. Delta kontrolü, preanalitik hataların bulunmasında faydalıdır.
Hastanın eski bir sonucu varsa, 2 hafta içinde parametrelerin değişim oranı
HGB %10,
WBC %20-25,
PLT %50 
şeklindedir (Referans: Lewis: Dacie ve Lewis Pratik Hematoloji, 10. baskı, Sf 665)
ÇOCUKLARDA TAM KAN SAMIMI
- Yaşa ek olarak, hemoglobin, hematokrit ve eritrosit sayısı ergenlikten itibaren cinsiyete göre değişir. Trombosit sayısı ise yaşa göre değişiklik göstermez ve tüm yaş grupları için aynıdır.
- Bebeklik döneminde, prematüre bebeklerde 3-6 haftada minimal Hb değerleri 7-9 g / dL'ye düşebilir. Zamanında doğan bebeklerde ise 8-12 haftada 9-11 g/dL'ye kadar düşebilir. Bu duruma fizyolojik anemi denir.
- Erişkinlerde lökositler %50-70 nötrofiller, %20-40 lenfositler, %2-6 monositler, %2-4 eozinofiller, %0-1 bazofiller olarak dağılım gösterir. Ancak çocuklarda yaşamın ilk 5 yılında erişkinlerin aksine Lenfosit baskınlığı (%50-70) görülmektedir